Java podobnie jak inne języki programowania zawiera zestaw słów kluczowych, które są zarezerwowane tylko do konkretnych zastosowań. W związku z tym należy pamiętać, aby nie nazywać nimi zmiennych lub klas.

Literały

Specjalną grupę stanowią literały, które zgodnie ze specyfikacją Javy nie są słowami kluczowymi, natomiast nie można używać ich do innych zastosowań gdyż mają z góry ustaloną wartość. Należą do nich.

• null – wartość nieokreślona np. brak referencji. W matematyce przypomina wartość zbioru pustego.
• true – wartość logiczna oznaczająca prawdę.
• false – wartość logiczna oznaczająca fałsz.

Nieużywane, ale zastrzeżone słowa kluczowe

• const – w niektórych językach programowania tym słowem deklaruje się stałe. W Javie używamy słowa final.
• goto – instrukcja służąca do przeskakiwania w kodzie do określonego miejsca np. przy pomocy etykiety. W Javie ta instrukcja nie ma zastosowania.

Słowa kluczowe Javy

• abstract – służy do implementowania metod lub klas abstrakcyjnych. Klasy abstrakcyjne nie mogą posiadać swojej instancji w postaci obiektu, natomiast metody abstrakcyjne nie posiadają swojej definicji. Metody abstrakcyjne można implementować w zwykłej klasie. Słowo abstract nie ma zastosowania przed nazwą zmiennych!
• assert – pozwala użyć asercji, aby móc skontrolować działanie programu. Jeśli warunek asercji nie zostanie spełniony kompilator zgłosi błąd AssertionError. Asercję w porównaniu do innych sposobów testowania można usunąć je przed publikacją aplikacji po zakończeniu testów.
• boolean – logiczny typ zmiennych. Przyjmuje wartość true albo false.
• break – użycie tego słowa kluczowego umożliwi wcześniejsze wyjście z pętli (for, while lub do while) lub powoduje koniec wykonywania instrukcji warunkowej switch (w której jest ono konieczne, aby wykonać tylko jedną instrukcję, a nie szeregu). Jego użycie może korzystnie wpłynąć  na wydajność programu jednak ze względu na czytelność kodu należy starać się jej unikać i tak tworzyć warunki pętli, aby użycie break nie było konieczne.
• byte – słowo kluczowe, które deklaruje zmienną typu byte. Jej rozmiar to 1 B czyli 8 bitów.
• case – używane przy instrukcji switch. służy do wymienienia kolejnych przypadków w porównaniach.
• catch – blok, który służy do obsługi wyjątków w przypadku operacji obarczonych ryzykiem niepowodzenia np. połączenia z bazą danych, odczyt i zapis plików.
• char – deklaruje zmienne znakowe. Znaki w Javie przechowywane są w pamięci w standardzie Unicode na 2 Bajtach.
• class – słowo kluczowe służące do deklaracji klas.
• continue – słowo kluczowe służące do optymalizacji kodu – gdy po sprawdzeniu warunku w pętli wykryjemy, że nie ma potrzeby wykonania konkretnej iteracji pętli do końca, to możemy użyć continue w celu zakończenia bieżącej iteracji i przejściu od razu do następnej.
• default – słowo kluczowe używane w instrukcji switch. Gdy wszystkie warunki po słowie case zostaną odrzucone, to instrukcja po słowie kluczowym default zostanie wykonana. Od Javy 8 posiada dodatkowe znaczenie – pozwala deklarować metody nieabstrakcyjne wewnątrz interfejsu.
• do – słowo wykorzystywane przy pętli do while.
• double – słowo deklaruje zmienne zmiennoprzecinkowe podwójnej precyzji. Typ prosty double potrzebuje 8 B pamięci.
• else – słowo kluczowe wykorzystywane w instrukcji warunkowej if. Jeśli warunek nie został spełniony, to możemy nim obsłużyć kolejny pisząc else if (warunek) lub pisząc else – wtedy rozumiemy go jako ” w każdym innym przypadku”.
• enum – słowo deklaruje zmienne wyliczeniowe.
• extends – słowo kluczowe służące do dziedziczenia z innej klasy.
• final – w Javie słowo kluczowe, którym definiuje się stałe.
• finally – słowo kluczowe wykorzystywane w blokach instrukcji obsługujących wyjątki try-catch-finally. Kod zawarty w bloku finally wykonywany jest zawsze bez względu na to czy został wygenerowany wyjątek. Przykładowym zastosowaniem może być zamknięcie połączenia z bazą danych lub zamknięcie strumienia.
• float – słowo deklaruje zmienne zmiennoprzecinkowe pojedynczej precyzji. Typ prosty float potrzebuje 4 B pamięci.
• for – słowo kluczowe służące do pisania pętli – tradycyjnej lub typu „for each” – do obsługi kolekcji.
• if – podstawowa instrukcja warunkowa. Wykonywana jedynie, kiedy wyrażenie zawarte w nawiasie zwraca wartość true. Może być połączony z instrukcją else.
• implements – słowo kluczowe, które zaznacza, że klasa implementuje dany interfejs. W Javie można implementować wiele interfejsów, rozdziela się je przecinkiem.
• import – instrukcja, która wskazuje lokalizację klas z pakietów lub całych pakietów używając operatora *.
• instanceof – słowo służące do sprawdzania czy dany obiekt jest odpowiedniej klasy lub implementuje dany interfejs.
• int – deklarowanie zmiennej typu całkowitego. Potrzebuje 4 B pamięci.
• interface – służy do deklaracji interfejsów.
• long – deklaruje zmienne całkowitoliczbowe. Wymaga 8 B pamięci.
• native – wskazuje, że kod został zaimplementowany w natywnym języku przy pomocy interfejsu JNI (Java Native Interface).
• new – słowo kluczowe, które tworzy instancje klas w postaci obiektu.
• package – dodaje klasy lub interfejsy do pakietów.
• private – modyfikator dostępu do klas, metod lub pól. Najbardziej restrykcyjny wśród modyfikatorów, przez co widoczność jest ograniczona do danej klasy.
• protected – modyfikator dostępu do klas, metod lub pól. Widoczność ograniczona do pakietu lub klas dziedziczonych.
• public – modyfikator dostępu do klas, metod lub pól. Klasy publiczne widoczne są wszędzie, tak samo metody oraz dostęp do pól nie wymaga metod.
• requires – wymienia wymagane biblioteki.
• return – kończy wykonanie metody zwracając wartość lub kończy działanie metody void, a więc nie zwraca wtedy żadnej wartości.
• short – deklaruje zmienne całkowitoliczbowe. Wymaga 2 B pamięci.
• static – służy deklaracji zmiennych, metod lub klas wewnętrznych jako statyczne. Każdy element statyczny należy do klasy, a nie do obiektu.
• strictfp – ustala precyzję i zaokrąglenia w przypadku liczb zmiennoprzecinkowych.
• super – służy do dostępu do obiektów klasy nadrzędnej. Przykładem może być użycie konstruktora klasy nadrzędnej.
• switch – instrukcja warunkowa. Należy ją powiązać ze słowami break, case i default.
• synchronised – słowo kluczowe przydatne, gdy programujemy aplikacje wielowątkowe.
• this – wskazuje dany obiekt np. w metodach i konstruktorach.
• throw – powoduje rzucenie wyjątku.
• throws – deklaruje, że metoda może wyrzucać wyjątki, których klasy należy wymienić. Jeśli jest ich więcej trzeba rozdzielić je przecinkiem.
• transient – jeżeli zostanie użyte to słowo przy deklaracji zmiennej, to nie zostanie ona serializowana.
• void – metoda, która nie zwraca żadnej wartości.
• volatile – oznacza, że zmienna która została tak zadeklarowana może być zmieniana asynchronicznie przez konkurujące ze sobą wątki.
• while – służy do tworzenia pętli while i do while.